Op 21 juni is het Midzomer en beleven we de langste dag van het jaar. Deze dag, die helemaal in het teken staat van de zon, luidt ook de oogsttijd van Sint Janskruid in. Dit ware zonnekruid heeft alle warmte nu in zich opgenomen en kan gebruikt worden om je stemming te verbeteren. Van oudsher werd het kruid ook voor andere doeleinden gebruikt. Wat dacht je van Sint Janskruid olie voor kinderen met buikpijn? Of als ontsmettingsmiddel bij kleine wondjes?

Hypericum perforatum, ofwel Sint Janskruid

De Latijnse naam voor Sint Janskruid is Hypericum perforatum. ‘Hypericum’ betekent ‘hertshooi‘, omdat het onder de heide groeit. De soortnaam ‘perforatum’ slaat op geperforeerd. Als je de blaadjes tegen het licht houdt, dan lijkt het net of er kleine gaatjes in zitten. Dit is echter niet het geval, het zijn kliertjes in het blad.

Het kruid is overal in Europa belangrijk geweest en heeft dan ook een rijke folklore. Het kruid is na de kerstening vernoemd naar Johannes de Doper (Sint Jan), omdat het hoogtepunt van de bloei op 24 juni is, de feestdag van Sint Jan. Het feest van Sint Jan valt gelijk in de periode van Midzomer, dat van oudsher op 21 juni gevierd wordt tijdens de langste dag van het jaar.

Volgens pre-Christelijke legenden verbeeld de rode olie die de plant bevat het bloed van Balder, de Germaanse God van de Natuur en het Licht. Er zijn ook aanwijzingen uit oude bronnen die aangeven dat de rode olie het bloed van Odin is nadat hij door een everzwijn was verwond. Ook christenen brachten de rode olie in verband met geneeskrachtige eigenschappen. Zij geloofden dat het de wondgenezing stimuleert.

Dit warme zonnekruid werd in de traditionele geneeskunde gebruikt bij spijsverteringsproblemen en neerslachtigheid (hadden ze toen misschien al weet van de hersen-darm-as?). Sint Janskruid maakt emoties los en stimuleert. Het verwarmt het hart en stemt optimistisch.

Gebruik bij neerslachtige gevoelens

Sint Janskruid is het meest bekend om haar stemmingsverbeterende werking. Inmiddels is het hypericumextract dan ook een van de best onderzochte plantenextracten. In een grote meta-analyse uit 2008 uitgevoerd door het gerenommeerde Cochrane instituut werden verschillende wetenschappelijke studies naar de effectiviteit van Sint Janskruid met elkaar vergeleken. In deze analyse kwam overtuigend naar voren dat het kruid effectief is bij lichte depressies. De effectiviteit hangt wel af van de kwaliteit van het product. De combinatie van verschillende bioactieve bestanddelen (inhoudsstoffen) van de plant is verantwoordelijk voor de werking. Kies bij gebruik dan ook voor een product dat gestandaardiseerd is op de werkzame stoffen hypericine en hyperforine.

Er is ook veel onderzoek gedaan naar het werkingsmechanisme van Sint Janskruid. Het kruid remt de heropname van verschillende neurotransmitters, waaronder serotonine, noradrenaline en dopamine. Het kruid heeft daarnaast een regulerende werking op de stress-as. Kijk hier als je meer wilt weten over de invloed van stress op neerslachtige gevoelens.

Sint Janskruid bij buikpijn?

Traditioneel wordt de rode olie van Sint Janskruid gebruikt bij verschillende kinderkwaaltjes. Met name bij nerveuze buikpijn werkt een zachte buikmassage met de verwarmende olie erg goed. Smeer met een paar druppels olie de buik van het kind in en draai rustig cirkels over de buik (met de klok mee) beginnend bij de navel. Dit werkt erg ontspannend op zowel het hoofd als de darmen. Doe je dit voor het slapen gaan, dan bevordert het een rustige slaap.

Daarnaast kan de olie ook gebruikt worden om schaafwondjes te verzorgen en te ontsmetten. Kinderen vinden deze manier van ontsmetten vaak prettig, omdat het niet prikt.

Zoals je ziet is Sint Janskruid een veelzijdig kruid dat niet alleen gebruikt kan worden bij neerslachtige gevoelens, maar ook kinderen kan helpen.

Let op! Sint Janskruid gaat verschillende interacties aan met reguliere medicatie. Overleg voor gebruik daarom altijd met een deskundige. Gebruik Sint Janskruid in ieder geval niet naast reguliere antidepressiva, bloedverdunnende middelen en de anticonceptiepil.

Sommige mensen zijn allergisch en krijgen een huidreactie met rode, pijnlijke vlekken.