In deel 1 heb je uitgebreid kunnen lezen hoe de bacteriën in en op je lichaam invloed kunnen hebben op soepele gewrichten. In dit deel vind je tips om die informatie toe te passen in je dagelijkse leven.

Een brede aanpak bij gewrichtsproblemen

Het moge duidelijk zijn dat gewrichtsaandoeningen een multifactorieel probleem zijn waarbij genen, bacteriën én de omgeving een rol spelen. Daarom is het ook logisch dat de behandeling op meerdere vlakken moet plaatsvinden. Het belangrijkste is het aanpassen van de voeding, waarbij er een sterke nadruk zou moeten liggen op een vegetarische voeding en het opsporen van voedselovergevoeligheden. Ook incidenteel vasten heeft een positieve invloed op reumatische aandoeningen.

Basische voeding voor soepele gewrichten

Voedingsmiddelen die een goede uitwerking hebben bij gewrichtsklachten zijn veelal ‘basische’ voedingsmiddelen. Dit houdt in dat er bij de vertering geen zuuroverschot ontstaat dat het lichaam moet neutraliseren. Een vegetarische voeding is overwegend basisch en bestaat uit veel groente en fruit. De voeding kan verder aangevuld worden met goede vetten uit olijfolie en noten, aardappels en peulvruchten. Overigens moet gezegd worden dat peulvruchten wel een licht zuuroverschot veroorzaken, maar het gaat om de balans in de voeding. Peulvruchten dragen ook bij aan een gezonde darmflora. Twee keer in de week peulvruchten op het menu zetten is dan ook een goed idee. Het is echter wel zaak om goed uit te (laten) zoeken of u niet overgevoelig bent voor bepaalde voedingsmiddelen. Bij artritis komt een overgevoeligheid voor nachtschades, melk, tarwe, soja of ei geregeld voor.

Er bestaan verschillende tabellen met basische- en zure voedingsmiddelen. Onderstaande voedingsmiddelen laten een basische rest achter, welke berekend is volgens de PRAL-formule. Deze formule gebruikt de hoeveelheid eiwit, fosfor, kalium, magnesium en calcium in een product om de zuurgraad te berekenen. Verschillen op basis van de kwaliteit van de gekozen voedingsmiddelen zijn natuurlijk mogelijk. Dit lijstje geeft een indruk van basische voeding, maar is niet volledig.

Aardappelen, bataat, cacaopoeder, avocado, banaan, kiwi

Bieten, alle soorten kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen

Selderij, alle soorten sla, spinazie, ui, venkel

Een gezonde leefstijl

Aanvullend is het van belang om zowel de mondflora als de darmflora weer in goede conditie te brengen. Alvorens dit kan gebeuren moet echter de darmwand hersteld worden, zeker als men langdurig een ontstekingsremmer (heeft) gebruikt of als er sprake is van een voedselovergevoeligheid. Voor het herstel van de mondflora en het genezen van tandvleesontsteking is het noodzakelijk dat je niet rookt, je tanden goed poetst en flost. Een (biologische) tandarts kan je verder adviseren over het herstellen van de mondgezondheid.

Een gezonde leefstijl met voldoende beweging en een goede nachtrust is nodig voor herstel. De ervaring leert dat mensen met gewrichtsproblemen moeite kunnen hebben met bewegen, maar dat zwemmen vaak als prettig wordt ervaren. De belasting van de gewrichten is met zwemmen minimaal, terwijl de geleverde inspanning wel noemenswaardig is. Een goede nachtrust stimuleert de genezing van het lichaam. Tijdens de slaap produceert het lichaam groeihormonen die het algehele herstel van het lichaam bevorderen.

Ondersteuning met supplementen

Waar mogelijk kan geprobeerd worden om onder begeleiding van een arts geleidelijk over te stappen op een natuurlijke pijnstiller en/of ontstekingsremmer. Een zeer effectief kruid dat ontstekingen in zowel mond, darm en gewrichten aanpakt is curcuma. 1,2 En ook mogen omega-3 vetzuren voor ditzelfde effect niet ontbreken, als deze niet voldoende uit de voeding gehaald kunnen worden. Verder hebben ook duivelsklauw en boswellia aangetoonde ontstekingsremmende effecten en kunnen ze helpen om soepele gewrichten te krijgen. 3,4

Naast pijnstilling kunnen aanvullende supplementen ondersteunen bij gewrichtsklachten. Met glutamine, zink en vitamine A kan het herstel van de darmwand bevorderd worden. Een probioticum speciaal voor de mondflora kan tandvleesontsteking helpen verminderen en probiotica voor de darm kunnen een lekkende darm helpen herstellen en de disbalans in de darmflora bestrijden. Verder kunnen groenlipmossel, glucosamine, chondroïtine en MSM helpen bij het behoud van gezond kraakbeen. Interessant is dat de eerste drie ook een invloed blijken te hebben op de darmflora. 5,6 Hun werking is dus mogelijk breder dan we tot nu toe dachten. Laat je vóór het gebruik van supplementen, en zeker bij het gebruik van kruiden, wel goed adviseren door een arts/therapeut of gespecialiseerd apotheker over mogelijke interacties met medicatie.

Al met al zie je dat je gezondheid van mond tot kont kan zorgen voor soepele gewrichten. Het is wel van belang om deze zo vroeg mogelijk weer in goede conditie te brengen.

Het volledige artikel is verschenen in het tijdschrift Medisch Dossier. Meer informatie vind je hier

Referenties

1. Chen D, Nie M, Fan M-W, Bian Z. Anti-inflammatory activity of curcumin in macrophages stimulated by lipopolysaccharides from Porphyromonas gingivalis. Pharmacology [Internet]. 2008 [cited 2018 Feb 21];82(4):264–9. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18849645
2. Aggarwal BB, Harikumar KB. Potential therapeutic effects of curcumin, the anti-inflammatory agent, against neurodegenerative, cardiovascular, pulmonary, metabolic, autoimmune and neoplastic diseases. Int J Biochem Cell Biol [Internet]. 2009 Jan [cited 2018 Mar 1];41(1):40–59. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18662800
3. McGregor G, Fiebich B, Wartenberg A, Brien S, Lewith G, Wegener T. Devil’s Claw (Harpagophytum procumbens): An Anti-Inflammatory Herb with Therapeutic Potential. Phytochem Rev [Internet]. 2005 Jan [cited 2018 Mar 1];4(1):47–53. Available from: http://link.springer.com/10.1007/s11101-004-2374-8
4. Siddiqui MZ. Boswellia serrata, a potential antiinflammatory agent: an overview. Indian J Pharm Sci [Internet]. 2011 May [cited 2018 Mar 1];73(3):255–61. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22457547
5. Coulson S, Butt H, Vecchio P, Gramotnev H, Vitetta L. Green-lipped mussel extract (Perna canaliculus) and glucosamine sulphate in patients with knee osteoarthritis: therapeutic efficacy and effects on gastrointestinal microbiota profiles. Inflammopharmacology [Internet]. 2013 Feb 22 [cited 2018 Jan 29];21(1):79–90. Available from: http://link.springer.com/10.1007/s10787-012-0146-4
6. Shang Q, Shi J, Song G, Zhang M, Cai C, Hao J, et al. Structural modulation of gut microbiota by chondroitin sulfate and its oligosaccharide. Int J Biol Macromol [Internet]. 2016 Aug 1 [cited 2018 Jan 29];89:489–98. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0141813016304275